Cumalıkızık'ın tarihi, Osmanlı'nın ilk kuruluş yıllarına kadar uzanıyor. Orhan Gazi'nin 7 oğluna kurduğu 7 kızık köyünden biri.

Köy Uludağ eteklerinde yer alıyor. İrtifası 600 m. civarında. Arkada Bakacak tepesini görebiliyorsunuz (bkz. Uludağ Sayfası)

Tarihi dokusu bozulmadan kalabilmiş ender köylerimizden. Dolayısıyla köy ve çevresi sit alanı olarak belirlenmiş. Bu durum turizm yoluyla gelir elde eden köylülerin hoşuna giderken diğerleri için büyük sıkıntı doğuruyor. Evler koruma altına alınmış, ancak tamirat yapmak oldukça zahmetli ve maliyetli. Bu yüzden köylünün kendi başına böyle bir yükün altına girmesi pek mümkün değil. Aşağıdaki resimlerde de göreceğiniz gibi bazı evler oturulamıyacak durumda ve tamir edilmeyi bekliyor.

Köyün girişinde yerel yiyeceklerin satıldığı tezgahlar sizi karşılıyor. Bütün sokaklar arnavut kaldırımı ile kaplı ancak bazı köşeler ve bazı evlerin önü betonla kaplanmış. Köyün yukarılarına doğru çıktığınızda meyve bahçeleri ile karşılaşıyorsunuz.

Cumalıkızık'ta görmeye değer yerlerden bazıları; etnoğrafya müzesi ve köyün dışında yer alan eski kilise kalıntısı. Köyün ön tarafından Nilüfer Ovası'nı görebilirsiniz. Nefis bir manzara diyemiyeceğiz. Çünkü artık Bursa bir sanayi şehri ve bütün ova irili ufaklı fabrikalarla kaplanmış.

Köy meydanında meyve, sebze ve şifalı otların satıldığı tezgahlar var. Yine aynı meydanda Gözleme yiyebileceğiniz birkaç yer bulunmakta. Yukarılara doğru çıktığınızda bir pansiyon ve daha çok yiyecek çeşidi bulabileceğiniz bir restoran daha var.

Ciddi bir yürüyüş yapmak isterseniz köyün arkasından Uludağ'ın muhtelif yerlerine çıkan birkaç patika var. Ancak bunun için köyden bir rehber bulmanızı ve bu geziye bir günden fazla vakit ayırmanızı tavsiye ederiz.

Bursa'ya girdikten sonra Ankara istikametine devam edin. 8-10 km sonra sağda Cumalıkızık tabelasını göreceksiniz. Buradan saptıktan kısa bir süre sonra yol ikiye ayrılacak, sağdakinden devam edin. Bursa Eski Otobüs Terminli'nden (Garajlar) Cumalıkızık'a minübüs seferleri de mevcut.